404 Hata sayfalarını ana sayfaya yönlendirmek SEO açısından doğru mu ?

Hepimiz bir internet kullanıcısı olarak 404 hata sayfaları ile karşılaşırız. İçi boş ve sadece “Page not found” yazılı bir mesajla karşılaşmak kullanıcı deneyimi açısından hoş bir durum değildir.

Bu nedenle, bir çok web yayıncısı ya özel bir 404 sayfası hazırlar veya kullanıcıları standart 404 hata sayfası yerine sitenin ana sayfasına yönlendirir. Çeşitli yazılım dilleri ile yapılmış web sitelerinde, bu işlemlerin nasıl yapılacağına dair internette yeterince ayrıntılı bilgiler var.

Biz burada bu işlemlerin nasıl yapılabileceğine değil, özellikle 404 hata sayfalarının site ana sayfasına yönlendirmenin SEO açısından doğru bir işlem olup olmadığına değineceğiz. Böyle bir yazı yazıyoruz çünkü, bir vesile ile bu konuya dair haberlerde göz gezdirdiğimde, değerli yazarların çoğunun bu konuda bir ikilem içerisinde kaldığını, net bir yanıt veremediğini tespit ettim.

Belki, bu dostların yazılarını kaleme aldıkları tarihlerden sonra yayınlanmış olabilir ama Google bu soruya net bir yanıt vermiş aslında.

Google Search Console‘da 404 hata sayfalarının site ana sayfasına veya hata kodu döndürmeyen bir başka sayfaya yönlendirmesinin sonuçları gayet açık bir biçimde izah edilmiş.

Öncelikle şu sayfada verilen genel açıklamayı aktaralım:

404 (Sayfa Bulunamadı) hataları
Genel olarak, 404 hataları sitenizin arama performansını etkilemez. URL’lerin sitenizde olmadıklarından eminseniz, bu hataları güven içinde yok sayabilirsiniz. Bunların ve diğer geçersiz URL’lerin uygun bir 404 HTTP yanıt kodu döndürdüğünden ve sitede kullanılan robots.txt dosyası tarafından engellenmediğinden emin olmanız önemlidir.

Google Search Console yardım menüsünde şu linkte asıl merak edilen hususa net bir açıklama getiriyor:


Soft 404 hataları
Soft 404 nedir?
Soft 404 bir URL’dir ve kullanıcıya sayfanın mevcut olmadığını söyleyen bir sayfa ile birlikte 200 düzeyinde (başarı) kod döndürür. Bazı durumlarda, çok az içeriğin bulunduğu veya hiç içeriğin bulunmadığı bir sayfa olabilir (örneğin, çok dolu olmayan veya boş bir sayfa.)


Neden fark eder?
404/410 (bulunamadı) veya 301 (taşındı) kodlarının yerine başarı kodu döndürmek kötü bir uygulamadır. Başarı kodu, arama motorlarına o URL’de gerçek bir sayfa olduğunu söyler. Bunun sonucunda sayfa, arama sonuçlarında listelenebilir ve arama motorları gerçek sayfalarınızı taramaya harcayacakları zamanı o mevcut olmayan URL’yi taramaya çalışarak harcayabilir.


Ne yapmalıyım?
Sayfanız artık mevcut değilse ve açık bir şekilde yenisiyle değiştirilmediyse, 404 (bulunamadı) veya 410 (Gitti) yanıt kodu döndürmelidir. Her iki kod da hem tarayıcılara hem de arama motorlarına böyle bir sayfanın mevcut olmadığını açık bir şekilde belirtir. Ayrıca mümkünse kullanıcıya özel bir 404 sayfası da gösterebilirsiniz: Örneğin, en popüler sayfalarınızın listesini görüntüleyen veya ana sayfanıza bağlantı içeren bir sayfa.
Sayfanız taşındıysa veya açık bir şekilde yenisiyle değiştirildiyse, kullanıcıyı uygun şekilde yönlendirmek için 301 (kalıcı yönlendirme) kodu döndürün.
Sayfanızın hatalı bir şekilde soft 404 olarak işaretlendiğini düşünüyorsanız, oluşturulan içeriği ve döndürülen HTTP kodunu incelemek için URL Denetleme aracını kullanın. Oluşturulan sayfa boşsa veya neredeyse boşsa, sayfanız yüklenemeyen birçok kaynağa (resimler, komut dosyaları ve metin dışı diğer öğeler) atıfta bulunuyor, bu durum da soft 404 olarak yorumlanıyor olabilir. Kaynakların yüklenememesinin çeşitli nedenleri vardır. Örneğin, engellenmiş kaynaklar (robots.txt tarafından engellenmiş), bir sayfada çok fazla kaynağın bulunması ya da yavaş yüklenen/çok büyük kaynaklar. URL Denetleme aracı hangi kaynakların yüklenemediğini listeleyecek, ayrıca yayındaki oluşturulmuş sayfayı size gösterecektir.
URL’nizin gerçekten doğru kodu döndürüp döndürmediğini teyit etmek için URL Denetleme aracını kullanın.


Google yine başka bir açıklamasında bu konuya işaret ediyor. Şu linkten erişebileceğiniz yardım açıklaması şöyle:

İçeriği kalıcı olarak sildiyseniz ve yerine daha yeni, alakalı bir içerik yerleştirmeyi düşünmüyorsanız eski URL’nin 404 veya 410 hatası döndürmesine izin verin. Şu anda Google, 410’lara (Kaldırıldı) 404’ler (Bulunamadı) ile aynı işlemi uygulamaktadır. Mevcut olmayan bir sayfa için 404 veya 410 dışında bir kod döndürülmesi (veya 404 kodu döndürmek yerine kullanıcıların ana sayfa gibi başka bir sayfaya yönlendirilmesi) sorun oluşturabilir. Bu tür sayfalara soft 404’ler denir ve hem kullanıcılar hem de arama motorları için anlaşılmaz olabilir.


Yukarıda tamamen koyu yazı ile işaretlediğim kısım, 404 hata kodu döndürmesi gereken sayfaların, hata kodu döndürmeyecek şekilde ayarlanmasının “KÖTÜ BİR UYGULAMA” olduğunu söylüyor.

Bunun bir kaç nedeni var;

  • Kullanıcı, arama motoru veya başka bir yönlendiren aracılığı ile geldiği sayfada (mesela bu sitenizin ana sayfası olabilir) asıl bulmak istediği içeriği arayacaktır. Çünkü, sitenizin ana sayfası kullanıcıya tıkladığı url adresinin bulunamadığını açıkça söylemez. Bu da, kötü bir kullanıcı deneyimine sebep olur. Kullanıcıyı, olmayan bir linke tıklamasının yanında bir de neler olup bittiğini anlamaya çalışma ve aradığı içeriği arama zahmetine sokmuş oluruz.

  • Google botları, olmayan url için boşuna vakit harcar ve sitenizde başka sayfaları taramak için harcayacağı değerli zamanı olmayan ve/veya yönlendirilen yeni sayfayı taramakla harcar. Sonuçta, standart 404 Hata kodu dönen sayfa da taranacaktır ama bir defa hata kodu alındıktan sonra tekrar tekrar taranması gerekmeyecektir.

  • Bu nedenler içinde en önemli olanlarından birisi ise; doğru 404 hata kodu döndürmeyen sayfalarınızın bir müddet daha Google dizininde gerçek bir sayfa zannı ile duracak olmasıdır. Google aramalarda bu “olmayan” sayfayı listeledikçe ve insanlar bu sayfaya tıkladıkça, Google’ın “kötü uygulama” olarak nitelendirdiği bu durum defalarca yaşanabilecek ve bu da sayfanın kullanıcıya sunduğu iyi bir deneyim olmayacak, seo açısından fevkalade olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilecektir. Hangi sebeple olursa olsun, silinen sayfa sayısı çok olsa bile (benim bir çalışmamda 70 bin url sildik) mutlaka doğru 404 hata kodu döndürülmeli ve bu silinmiş sayfaların bir an önce dizinden kaldırılması için Google’a doğru bilgi verilmelidir. İşte bu, 404 Hata kodu dönen sayfalar Google tarafından hemen algılanır ve en kısa süre içerisinde dizinden çıkarılır. Google da, kullanıcılarına olmayan bir sayfayı sunmaktan hoşlanmayacaktır.

Yukarıdaki açıklamanın devamında, site sahiplerinin neler yapabilecekleri hususunda bilgiler veriliyor.

Bu durumlarda yapılabilecek en iyi şey, kullanıcılara özelleştirilmiş bir 404 Hata sayfası göstermektir. Bu sayfa hem Google’a, bu linkin artık mevcut olmadığını söyleyecek, hem de bir şekilde bu linke uğramış ziyaretçilere, güzel ve açıklayıcı cümlelerle, artık mevcut olmayan bir sayfaya geldiklerini anlatacaktır. Böylece, kullanıcılar da bulmak istedikleri içeriği beyhude bir biçimde sayfada aramaya çalışmayacaklardır.

Bu özelleştirilmiş 404 Hata sayfalarında, kullanıcılara Ana Sayfa Linki, son yayınlar, içerik kategorileri, popüler gönderiler gibi çeşitli gezinme araçları sunulabilir. Kanımca, bu araçların en değerlisi, kullanıcıların hemen bir arama başlatabilecekleri arama çubuğudur. Böylece kullanıcılar, web sitenizde hatalı bağlantı yerine, mevcut olan diğer içeriklerde aradıkları şeyin veya bir benzerinin olup olmadığına bakabilir, sitenizde bilinçli olarak daha çok zaman harcayabilir.

Ayrıca site sahipleri, web sitesinde yapılan aramaların veya 404 hata kodu dönen linklerin bir log kaydını tutuyorsa, kullanıcıların ne tür içeriklere daha çok değer verdikleri hususunda yeni bilgiler edinebilir, içerik eksiklerini belirleyip buna uygun yeni ve özgün içerikler hazırlayabilirler.

Sonuç: Web sitelerinde 404 hata hata kodu döndürmesi gereken sayfaların, bu hata kodunu döndürmeyen Ana sayfa dahil başka sayfalara yönlendirilmesi SEO ve kullanıcı deneyimi açısından HATALIDIR. Bu tarz sayfalar kesinlikle 404 Hata kodu dönen özelleştirilmiş bir sayfaya yönlendirilmeli veya mevcut standart 404 sayfası özelleştirilerek daha başarılı bir kullanıcı deneyimi sunulmalıdır.

Önemli Not: 404 Hata sayfalarında, özelleştirilmiş bile olsa Google Adsense reklamlarının gösterilmesi, Google Adsense kuralarına aykırıdır. Çünkü, Adsense “değerli envanter” politikasını önemsemektedir. Özelleştirilmiş bile olsa, 404 Hata kodu dönen sayfalar, “değerli envanter” olarak kabul edilmemektedir. Her ne kadar, Google genellikle bu durumu kendisi algılayıp, reklam gösterimini yapmama yolunu seçse de, siz mümkünse reklam kodlarının 404 Hata kodu dönen sayfalarda işlevsiz olduğundan emin olmaya bakın.

Tüm web yayıncılarına başarı dileklerimle…

Ali Aksoy – 27.10.2019